Start met zoeken
In deze 8e editie van Theater Na de Dam in Woerden onderzochten 22 jongeren, samen met theatermakers Sanne Dorrepaal, Niek Dekker en Imke den Hollander (stagiair) wat de rol is van media in een oorlog; 80 jaar geleden en nu. Het resultaat; de ingrijpende voorstelling:
De voorstelling speelde op 4 mei om 21:00 uur en 16:00 uur. Op dinsdag 6 mei werd deze voorstelling gespeeld voor groepen 7 en 8 van verschillende basisscholen van de Gemeente Woerden.
Op het Kerkplein in Woerden staat het beeldje ‘Drukkers in verzet’, ter nagedachtenis aan de gebroeders Vergeer. Deze moedige mannen zetten hun drukkerij tijdens de Tweede Wereldoorlog in om illegale krantjes te drukken. In een tijd waarin de vrijheid van meningsuiting werd onderdrukt, gaven zij via deze kranten hun stem aan het verzet. Het was een gevaarlijke keuze die uiteindelijk met hun leven werd bekocht, want de gebroeders Vergeer werden gepakt en gedood door de bezetter. Hun verhaal is een krachtig symbool van de moed en het verzet van vele onbekende helden uit die tijd.
De 22 jongeren onderzochten, samen met de theatermakers Sanne Dorrepaal, Niek Dekker en en Imke den Hollander (stagair) deze ingrijpende geschiedenis. Ze doken diep in het verleden en stellen zichzelf de vraag: wat is de rol van media in een oorlog? Hoe werden berichten verspreid en welke kracht schuilde er in informatie, zowel 80 jaar geleden als nu? De jongeren onderzochten wat de invloed van de media is in tijden van conflict, waarbij ze niet alleen naar het verleden keken, maar ook naar de manier waarop media nu een rol spelen in de wereld van vandaag. Basis voor het onderzoek waren interviews met lokale experts, ooggetuigen (verslagen) en andere bronnen.
De jongeren hebben gesproken met:
Rob van de Wijngaard, kleinzoon van Jan Vergeer, (drukkerij Gebroeders Vergeer) Rob gaf toestemming de herinneringen van Riet Vergeer, zijn tante Riet, de jongste dochter uit het gezin Vergeer, als bron te gebruiken voor deze voorstelling.
Mevrouw van Leeuwen – Heijveld, deelde haar eigen herinneringen over de oorlog en haar vader Melis Heijveld. Melis Heijveld, was rangeerder tijdens de tweede wereldoorlog bij Station Woerden, hij is omgekomen op 24 december 1944. Een plaquette bij het NS-station te Woerden is aangebracht ter nagedachtenis aan hem.
Jan van Es, docent, historicus en auteur. Voorzitter van de stichting 4 en 5 mei Woerden, hij verdiepte zich in Woerden ten tijde van de tweede wereldoorlog.
Dennis L’ Ami, Verslaggever AD Groene Hart, dossier politiek en Onderzoeksjournalist (follow the money en De Correspondent). Hij schreef bijvoorbeeld over Antifa, de geestdodende wereld van de callcenters en het harde leven van Poolse arbeiders in een groot distributiecentrum van een Nederlands supermarktketen. Ook dook hij in de wereld van extreem-rechts Nederland.
Speciale dank aan: Mevrouw van Leeuwen – Heijveld en Dick van Leeuwen, Dennis L’Ami, Rob van de Wijngaard en Jan van ES
Spel: Veerle Vaessen, Philemon Vroon, Loïs Klerk, Naomi van Leeuwen, Zoë de Bruin, Lina Edelenbosch, Marre Groenendijk, Roos Pots, Sophie Graafland, Milo Schippers, Noortje Nap, Sofie Vierstra, Noortje Bosch, Nienke Pot, Rihley Rae Struwig, Milou Banen, Myrthe Oskam, Veerle van der Wiel, Vera Wanders, Annabel Dijkstra, Ariël Elise van Kesteren, Dorje Nino Martina
Concept, script en regie: Sanne Dorrepaal, Niek Dekker, Imke den Hollander
Beeld en video: Jace van der Willik en Wijnand Brak
Productie: Jacqueline Engelhard
Techniek: Wesley Verwoerd
Mede mogelijk gemaakt door: Theater na de Dam, CPW Woerden, VSB Fonds Woerden, Vfonds, KUVO
Op 4 mei bezocht ik voorafgaand aan Dodenherdenking de voorstelling Theater na de Dam. Wat een indrukwekkende veelzeggende productie. Veel complimenten aan de jonge spelers die met volle overtuiging de betekenis van de illegale pers tijdens de bezetting naar het heden vertaalden. Complimenten ook aan de makers. Ongelofelijk knap om in 5 dagen een stuk van dit niveau te realiseren. De voorstelling heeft mij diep geraakt.
Deze voorstelling biedt de leerlingen iets dat we met onze geschiedenislessen niet voor elkaar krijgen. De leerlingen waren opvallend stil en geboeid. Het heeft veel indruk op ze gemaakt.
Tijdens Theater Na de Dam 2025 zetten 450 jongeren in 51 projecten door heel Nederland zich in om de herdenking op 4 mei van extra betekenis te voorzien. Onder begeleiding van professionele theatermakers gingen de jongeren in gesprek met (familieleden van) ooggetuigen, over hun herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Deze gesprekken vormden, samen met ander bronmateriaal over de Tweede Wereldoorlog, de basis van de jongerenvoorstellingen.
